Đại dịch COVID-19 đã gây ra những tác động chưa từng có đối với nền kinh tế toàn cầu cũng như công nghiệp hóa chất (CNHC) trên thế giới. Nhu cầu hóa chất giảm mạnh trong năm 2020. Trong khi CNHC đứng trước những thách thức chu kỳ như dư thừa công suất, áp lực giảm giá và những bất ổn thương mại, đại dịch đã mang đến những thay đổi có tính cấu trúc và đột biến. Các công ty hóa chất ở nhiều nơi trên thế giới đã đáp ứng lại cuộc khủng hoảng bằng cách tập trung vào hiệu quả hoạt động, tối ưu hóa tài sản và quản lý chi phí.
Nhưng nhờ tính đa dạng của thị trường hóa chất và khả năng chống chịu khủng hoảng tốt hơn của một số lĩnh vực trong ngành, tác động của suy thoái kinh tế trong năm 2021 đối với CNHC sẽ chỉ ở mức vừa phải so với một số ngành công nghiệp khác, ví dụ ngành sản xuất xe ôtô. Do đó, ngoài việc tối ưu hóa chi phí và giữ kỷ luật đầu tư, các công ty CNHC có thể đáp ứng với sự dịch chuyển nhu cầu bằng cách ưu tiên những thị trường đang tăng trưởng hiện nay, như thị trường các sản phẩm chăm sóc sức khỏe và thị trường các sản phẩm điện tử.
Mặt khác, chính phủ mới của Mỹ dưới thời Tổng thống Joe Biden có khuynh hướng sẽ ủng hộ việc kết thúc những tranh chấp thương mại giữa Mỹ với Trung Quốc, nhờ đó thương mại hóa chất trên thế giới có thể tăng mạnh, hỗ trợ xu hướng tăng giá trên các thị trường hóa chất cũng như giúp gia tăng lợi nhuận của các công ty sản xuất hóa chất.
Những xu thế tương lai
Những năm tới, ngành sản xuất hóa chất trên thế giới sẽ đứng trước nhiều thay đổi cơ bản, buộc các công ty trong ngành phải áp dụng những năng lực mới, phát triển những mục tiêu mới.
Những thay đổi đó sẽ ảnh hưởng chủ yếu đến nguồn cung nguyên liệu và dòng thông tin.
Hiện nay có 4 xu thế lớn đang định hình ngành sản xuất hóa chất toàn cầu, đó là sự thay đổi của nguồn tài nguyên và nguyên liệu, xu hướng phát triển bền vững, những thay đổi trong nhu cầu của người tiêu dùng và chuyển đổi kỹ thuật số. Hai xu thế đầu tiên ảnh hưởng đến nguồn cung nguyên liệu, hai xu thế sau ảnh hưởng đến dòng thông tin.
Trong tương lai, các công ty hóa chất sẽ khác xa với ngày nay. Những công ty không tham gia tích cực và đầu tư vào phát triển bền vững cũng như chuyển đổi kỹ thuật số sẽ không thể vượt qua quá trình đổi mới để tiếp tục tồn tại.
Áp lực phát triển bền vững sẽ được thể hiện ở nhiều dạng: Nhu cầu năng lượng thay đổi do xu hướng điện khí hóa ngành giao thông vận tải sẽ làm thay đổi ngành sản xuất dầu khí – nguồn cung nguyên liệu quan trọng cho sản xuất hóa chất, trong khi đó những yêu cầu về sản xuất thân thiện môi trường sẽ thúc đẩy mạnh mẽ nhu cầu sử dụng các nguồn tài nguyên sinh học và tài nguyên tái chế.
Song song với đó, biến đổi khí hậu sẽ ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của những nhà máy quy mô lớn, các nhà máy lọc dầu tập trung cũng như các quá trình sản xuất truyền thống.
Đổi mới để phát triển
Những xu thế nói trên sẽ thúc đẩy công nghiệp hóa chất áp dụng những mô hình sản xuất với quy mô nhỏ hơn, phân tán, đa dạng và linh hoạt dựa trên lợi thế địa phương. Trong bối cảnh đó, các công nghệ như tái chế hóa học và lên men cũng như những mô hình sản xuất linh hoạt sẽ được hưởng lợi. Đó là những công nghệ đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về nguyên liệu và sản phẩm thân thiện môi trường, đồng thời phù hợp với yêu cầu cụ thể của các khách hàng.
Mặt khác, sự phát triển bùng nổ của công nghệ kỹ thuật số trong những năm qua đang cho phép thu thập ngày càng nhiều dữ liệu về hoạt động của các cơ sở sản xuất kinh doanh hóa chất. Đồng thời, các nền tảng bán hàng kỹ thuật số tạo ra sự minh bạch lớn hơn nhiều về dòng hàng hóa và tiền tệ cũng như thói quen mua hàng của khách hàng trên thị trường.
Tác động đáng chú ý nhất của xu hướng chuyển đổi kỹ thuật số sẽ là tác động đối với các mô hình kinh doanh hóa chất. Các công cụ mới và các dữ liệu sẽ rất quan trọng để tạo điều kiện thực hiện các mô hình kinh doanh dựa trên dịch vụ cũng như kết quả thực tế. Những mô hình như vậy sẽ giúp CNHC duy trì tăng trưởng trước những thách thức của nhu cầu tiêu thụ dao động, cung cấp những sản phẩm tùy biến cho các thị trường ngách với quy mô nhỏ hơn. Các nền tảng bán hàng kỹ thuật số sẽ xóa dần những chênh lệch giữa hóa chất hàng hóa lượng lớn và hóa chất chuyên dụng bằng cách cho phép tiến hành các tùy chỉnh đối với hóa chất hàng hóa, đồng thời giảm chi phí bán hàng.
Bước sang năm 2021, những chuyển biến về kinh tế, xã hội, môi trường và chính trị sẽ đóng vai trò càng lớn hơn đối với việc định hình tương lai của ngành CNHC. Để có thể thành công trên thị trường hóa chất đang thay đổi, các công ty sẽ phải thực hiện những sáng kiến chiến lược trong các lĩnh vực quan trọng như nghiên cứu triển khai và công nghệ, đồng thời xem xét những mục tiêu và cơ hội dài hạn, đầu tư vào đổi mới, các ứng dụng mới nổi, các mô hình kinh doanh mới để tạo ra tăng trưởng bền vững.
Bên cạnh các xu thế mới, cuộc khủng hoảng do dịch COVID-19 có thể trở thành cơ hội để các công ty rút ra những bài học mới, xây dựng sức mạnh kinh doanh dài hạn, đưa ra những quyết định chiến lược về những thị trường quan trọng trong tương lai
